door Leonie Nuijen | feb 2, 2023 | Babyverlies en je andere kinderen, Weer zwanger na babyverlies
Wat was ik gelukkig met mijn baby’tje na die zware zwangerschap
Toen ik mijn kinderen had verloren, was ik ervan overtuigd dat ik niet gelukkiger kon zijn dan het moment waarop ik een levend kindje mee naar huis mocht nemen.
Hoe anders bleek dit het geval. Na de zwangerschap die ik met wisselende gevoelens heb beleefd, was daar het moment dat onze jongste werd geboren. Blakend en wel. Het eerste moment dat hij op mijn borst werd gelegd, was overweldigend. Ik werd overspoeld met liefde en gevoelens van blijdschap.
Helaas was dit gevoel niet blijvend
Helaas bleken deze gevoelens niet blijvend. Een maand na zijn geboorte, toen de feestdagen achter de rug waren, werd het opeens allemaal grijs.
Mijn man voelde liefde. Ik voelde leegte
Zo anders dan bij mijn man. Die genoot van elk moment met onze zoon. Hij straalde. En de momenten met onze zoon konden hem niet lang genoeg zijn. Zo anders dan hoe ik mij voelde. Alles voelde te veel. Ik kon niet genieten en voelde eigenlijk niets meer. Behalve een enorme leegte.
Wanneer onze zoon huilde dan wilde ik het liefst weglopen. Keurig gaf ik hem eten en pakte ik hem op om te troosten. Maar wat ik ook deed, ik voelde slechts de leegte, voelde geen liefde en had het verlangen om alles achter mij te laten.
Ik deed er alles aan om de leegte op te vullen en het sombere gevoel te laten verdwijnen
Om de leegte tegen te gaan en in de hoop dat ik mijn kind weer leuk zou gaan vinden, ging ik met hem wandelen, melde ik mij aan voor babymassage en babyzwemmen. Maar helaas niets hielp mij om mij uit die bedompte en sombere wereld te halen.
Mijn sombere gevoelens had zijn weerslag op mijn kind
Mijn sombere gevoel had uiteindelijk ook zijn weerslag op mijn kind. Zo liet hij duidelijk merken dat hij niet meer genoot van het zwemmen. De eerste paar keren was mijn man mee en vond onze zoon het geweldig. Toen hij alleen met mij ging zwemmen veranderde dat in een rap tempo. Hij kon alleen nog maar huilen en verstijfde.
Hetzelfde gold voor babymassage. Ondanks de goede begeleiding, was onze zoon vooral gericht op zijn omgeving en huilde hij na afloop onbedaarlijk. Was hij niet te troosten. Tijdens het wandelen, was hij voornamelijk in slaap. En zodra ik thuiskwam legde ik hem weg. Hopend dat hij niet zou gaan huilen.
Uit schaamte durfde ik er niet over te praten
Ik durfde er met niemand over te praten. Ik vond dat ik niet het recht had om mijn ongelukkig te voelen. Zeker ìk moest blij zijn. Ik had immers, na een intensief vruchtbaarheidstraject, twee overleden kinderen en een miskraam, eindelijk wat ik al die tijd zo gewenst had.
En ook nog eens een gezond en makkelijk jongetje. Hoe kon ik mij zo voelen?
Gelukkig was daar die oplettende verpleegkundige van het consultatiebureau
Bij de controle op het consultatiebureau merkte de verpleegkundige mijn gevoelens op. Ze zei: het gaat niet goed hè? Ik zie de worsteling in je ogen. Op dat moment, barste ik in huilen uit. Ik kon alleen maar knikken en met tranen in mijn ogen vertelde ik haar hoe slecht ik mijzelf vond.
Ik bleek niet de enige moeder te zijn met deze gevoelens
Ze keek mij aan en zei: je bent niet de enige moeder die ik zo aantref. Het komt veel vaker voor dan je denkt. Het zijn de hormonen en daar kun je niks aan doen. En vergeet niet wat je allemaal hebt meegemaakt. Dat maakt je kwetsbaarder en bevattelijker voor sombere gevoelens.
Ik was geen slechte moeder
Hierop zei ik dat ik mij zo ontzettend schuldig voelde over mijn gevoel. Dat ik echt mijn best deed om een goede moeder te zijn. Ze keek mij nogmaals aan en zei: maar je bent ook een goede moeder. Je doet alles wat je kindje nodig hebt. Alleen die moedergevoelens moeten soms groeien en soms wordt het je lastig gemaakt door de veranderingen in je hormonen en/ of persoonlijke omstandigheden. Vergeet niet wat jij en je man hebben meegemaakt en waar jullie doorheen zijn gegaan. Wat alleen nu wel belangrijk is, is dat we jou gaan helpen.
Ik kreeg de hulp die ik nodig had
Die middag zat ik bij mijn huisarts die meteen de ernst inzag en zorgde voor een snelle en juiste doorverwijzing. Hierdoor was ik na een paar maanden de moeder die ik altijd wilde zijn.
Heb lang gedacht dat mijn postpartum depressie van invloed is geweest op de band tussen mij en mijn zoon
Ik ben wel altijd bang geweest dat mijn postpartum depressie van invloed was op de band tussen mij en mijn zoon. Mijn zoon en zijn vader zijn vier handen op een buik. En heel lang heb ik gedacht dat dit kwam door de periode waarin ik mentaal afwezig was.
Hulp uit onverwachte hoek, hielp mij deze gedachte los te laten
Vond dat moeilijk om te ervaren totdat een vriendin mij vertelde. Grappig hè? Wij moeders doen alles voor onze kinderen en dan vinden ze pappa leuker dan mamma. Alsof de natuur dat zo bepaald heeft. Je weet altijd zeker wie de moeder is…. Maar de vader? Tja dat is lastiger te traceren. Dus heeft de natuur hiervoor een truc. Kinderen lijken altijd op hun vader en het kind richt zijn liefdesbetuigingen vooral aan pappa. Op die manier is hij er zeker van dat zijn pappa voor hem zorgt.
Ik keek haar aan en zei: zo had ik het nooit bekeken. Dank je wel.
Ook in mijn praktijk zie ik ouders die zich hetzelfde voelen als ik destijds
In mijn praktijk merk ik vaak schaamte bij ouders wanneer hun ‘regenboogkind’ niet die gevoelens opwekken die ze vooraf hadden bedacht. En ik merk niet alleen schaamte maar ook heel veel verdriet.
Horen dat het hebben van deze gevoelens niet abnormaal zijn, helpt
Ik zie vaak de opluchting bij ouders wanneer ze horen dat het niet abnormaal is wat ze ervaren. Het is dezelfde opluchting die ik ervaarde toen de consultatiebureau verpleegkundige mij de erkenning gaf dat het niet goed met mij ging.
Bereid ouders voor op deze mogelijke gevoelens
Ik bespreek altijd met ouders de gevoelens die kunnen ontstaan na de geboorte van hun ‘regenboog’baby. En bespreek wat ze kunnen doen als ze deze gevoelens ervaren. Het hoeft niet altijd te leiden tot een depressie. Soms is het gevoel veel kleiner. Is de vreugde om de geboorte van hun kindje minder groot dan ze vooraf hadden bedacht. Komen er schuldgevoelens vrij. Zijn ze toch bang om zich te hechten enz. Door dit vooraf al bespreekbaar te maken, worden de gevoelens makkelijker bespreekbaar gemaakt. Maar dat niet alleen. Het helpt de ouders ook om te gaan met deze gevoelens. Ze weten wat ze kunnen doen.
Aan alle zorgprofessionals zou ik willen vragen om alert te zijn op sombere gevoelens na een bevalling. En zeker bij ouders die eerder hun baby zijn verloren. Voor hen is het erkennen van hun sombere gevoelens wellicht nog moeilijker dan voor andere ouders omdat deze ouders menen gelukkig en blij te moeten zijn.
Blijf niet rondlopen met je gevoelens
En aan alle ouders zou ik willen zeggen: blijf er niet mee rondlopen. Je bent niet de enige. Zoek hulp. Jij en je kind verdienen het.
door Leonie Nuijen | jan 19, 2023 | Het rouwproces na babyverlies
Ben je tijdens je zwangerschap of vlak na de bevalling je kindje verloren?
Vliegen je emoties alle kanten op? En krijg je er geen grip op? Voel je je schuldig omdat jouw lijf het liet afweten? Jij je kindje niet kon beschermen? Voel je je schuldig omdat je jaloers bent op moeders met een baby?
Heb je het gevoel dat niemand je echt begrijpt en dat je er helemaal alleen voor staat? Wat een intens verdriet. En zoveel pijn…
Iedereen vertelt je dat je er niks aan kon doen. Maar zo voelt het niet voor jou.
Men probeert je op te beuren. Je op positieve gedachte te brengen. Hoop te bieden. Maar wat valt er mooi te maken aan dit verlies…?
Het enige wat jij wilt is je kind terug. En dat gaat nooit gebeuren.
En je vraagt je af: Kan ik ooit weer gelukkig zijn?
Je probeert het echt. Je zoekt afleiding en hulp. Maar je komt niet verder. Want begrijpt die ander wel echt wat er door jou heen gaat? En hoe kun je nu genieten als je zo’n groot en onmenselijk verlies hebt meegemaakt.
Er ging een streep door je toekomstbeeld. Van een roze wolk naar gitzwart. Terwijl iedereens leven doorgaat staat jouw leven stil.
Ik weet hoe het voelt. En weet hoe het is. Als moeder van twee. overleden baby’s. Het verlies van mijn kinderen was de ergste pijn die ik ooit heb gevoeld. En ik had geen flauw idee hoe ik dit intense verdriet te boven moest komen. Ik dacht dat ik nooit meer gelukkig kon zijn.
Het tegendeel is waar. Het is mij gelukt om het verdriet om te zetten in kracht en inspiratie. En het intense gevoel van leegte is gevuld met liefde en trots. Ik kan voluit zeggen dat ik (weer) gelukkig ben.
En dat gun ik iedere ouder. Ook jou
Ik deel met jou de belangrijkste lessen die ik tijdens mijn rouwproces leerde. Zodat je weet wat je kunt doen wanneer je leven zo’n dramatische wending maakt. En wat je kunt doen om er niet aan onderdoor te gaan. En hoe dit intense verlies jou ook iets kan brengen.
Neem hier vrijblijvend contact met mij op. Dan plannen we een afspraak
Je staat er niet alleen voor.
Lieve groet, Leonie
door Leonie Nuijen | jan 9, 2023 | Babyverlies en de omgeving, Het rouwproces na babyverlies
Graag vraag ik aandacht voor het verdriet van opa’s en oma’s om het verlies van hun kleinkind
Hun verdriet wordt bijna niet erkend Terwijl ze dubbel verdriet hebben. Verdriet om het verlies van hun kleinkind. En verdriet om hun kind dat zoveel pijn moet lijden. En ze kunnen er niets aan doen
Hoe machteloos moeten zij zich wel niet voelen?
Hoeveel pijn moet het wel niet doen als je je kind niet kan behoeden voor pijn en verdriet
Als ouder wil je je kind ten alle tijden behoeden voor pijn en verdriet. En als er sprake is van pijn en/ of verdriet dan wil je niets liever dan de pijn overnemen en een oplossing zoeken
Maar hoe doe je dat als er geen oplossing is?
Hoe doe je dat als je de pijn niet kan wegnemen?
Het voelt als ongepast om je verdriet te uiten want voor de ouders is het, het ergst…
Opa’s en oma’s gaan vaak voorbij aan hun eigen verdriet. Laten hun verdriet onbesproken. Voelt als niet gepast. Want het is immers voor de ouders het ergste. Toch?
Het antwoord is nee. Ook opa’s en oma’s hadden een toekomstdroom met hun kleinkind. Hadden een idee over de rol die zij in het leven van de baby zouden spelen. En die droom is, net als bij de ouders, in één keer weggevaagd.
Net als de ouders moeten zij leven met het gemis. Moeten zij leven met de leegte die hun kleinkind achterliet. En net als de ouders moeten zij op zoek naar manieren om het verdriet en verlies te overleven.
‘Boekentip’
In mijn boek Je bent je kindje verloren… hoe nu verder, deel ik tips hoe je als opa of oma het verlies van je kleinkind betekenis en een plek in je leven kunt geven. Mijn boek koop je hier of via de plaatselijke boekhandel.
Mocht je echter behoefte aan 1 op 1 coaching, neem dan hier vrijblijvend contact met mij op.
Weet dat je het niet alleen hoeft te doen.
PS Om het verlies van grootouders meer bespreekbaar te maken maar bovenal om hen nog meer te kunnen helpen bij hun rouwproces, ben ik op zoek naar grootouders die hun verhaal met mij willen delen. Zodat het boek naast tips ook verhalen van ervaringsdeskundigen bevat.
Neem contact met mij op via 06 10 87 86 36 of mail naar info@dunamiscoaching.nl als je je verhaal met mij wilt delen.
door Leonie Nuijen | dec 31, 2022 | Feestdagen, Het rouwproces na babyverlies
Gisteren werd de TOP2000 (bijna) traditie getrouw afgesloten met Bohemian Rhapsody van Queen
Traditiegetrouw luister ik naar de Lijst der lijsten en vul ik ook mijn lijstje in. Dit jaar geen bezoek aan het TOP2000 café. Het kwam niet uit. Sinds kort hebben wij een puppy en ze kan nog niet lang alleen.
‘Een bron van troost’
Echter toen ik de beelden op de tv zag, bekroop mij een gevoel van melancholie.
De TOP2000 is voor mij een bron van troost geweest na het overlijden van onze kindjes.
Het was de opmaat voor een nieuw jaar. Het eind was in zicht van het jaar dat ik zo graag wilde verlaten. Het jaar dat ik zo graag achter mij wilde laten. Het jaar dat ik zo graag wilde vergeten.
‘Het begin van een traditie’
Met nieuwe hoop het volgende jaar in. Een traditie was geboren. Een traditie die mij eerst hielp in mijn verdriet. Maar later juist de motor tot vreugde was.
En nu… konden we eindelijk na de corona maatregelen weer ouderwets naar het café… gingen we niet vanwege een weloverwogen besluit.
‘Hoe het verbreken van een traditie, pijn doet’
En hoewel de beslissing juist was, merkte bij mijzelf hoe moeilijk ik het ermee had. Alsof ik mijn sterrenkindjes niet de aandacht heb gegeven die ze verdienen.
Het maakte mij verdrietig. Voelde weer die pijn, verdriet en eenzaamheid die ik voelde na hun overlijden. Die pijn en verdriet die door de TOP2000 en vooral het in het TOP2000 café zijn, verlicht werd. Na zoveel jaar was daar weer even die pijn en het verdriet. Gewoon omdat ik een traditie en ritueel achterwege liet…
‘Mijn plannen voor komend jaar’
Mijn goede voornemen voor 2023? net als in 2023 bewust stilstaan bij de lichtpuntjes in het leven EN een bezoek aan het TOP2000 café.
Ik wens jullie allen een mooi en bovenal voorspoedig 2023
Lieve groet, Leonie
door Leonie Nuijen | dec 12, 2022 | Babyverlies en de omgeving, Het rouwproces na babyverlies
Mensen die mij al een tijd volgen, weten dat ik twee kinderen heb verloren en dat ik mijn werk heb gemaakt om ouders (en hun naasten) te begeleiden bij het overleven van het verdriet en het herpakken van hun leven.
Met mijn blogs en met mijn boek: Je bent je kindje verloren… hoe nu verder? beschrijf ik hoe verdrietig, pijnlijk en eenzaam het proces is om het verlies te verweven in je leven en het verdriet en de pijn te overleven. Maar beschrijf ik ook hoe je het verlies kunt verweven in je leven. En je jezelf toe kunt staan weer gelukkig te zijn.
Als coach help ik ouders in te zien dat er een (gelukkig) leven is na de dood van hun kind en begeleid ik hen in het (weer) omarmen van het leven.
‘Babyverlies komt steeds meer uit de taboesfeer’
Er komt steeds meer begrip voor het verlies van een kind in de (prille) zwangerschap of vlak na de geboorte. Gelukkig. Want dat maakt het rouwproces en de rouwreis een stuk minder eenzaam, minder moeizaam.
‘Onze dochter werd met 19 weken geboren. Onze zoon met 23 weken en 6 dagen’
Ik krijg vaak de vraag met hoeveel weken onze kinderen overleden. Als ik dan antwoord dat mijn dochter met 19 weken is overleden en mijn zoon met net geen 24 weken en dat hij daarom in mijn armen is overleden dan is het antwoord bijna altijd. Ben je niet boos dat ze geen uitzondering maakte? Wat maken die paar dagen nu uit?
Heel lang was ik het met hen eens. En heel lang ben ik ook boos geweest. Mijn zoon had het gewicht en de lengte van een baby van 26 weken.. Officieel was hij 23 weken en 6 dagen. En dus onder de grens om in een couveuse te mogen.
‘Wat had ik aan die goed bedoelde opbeurende opmerking? Ze lieten mijn kind wel doodgaan’
Hij overleed op mijn buik na ruim 3 kwartier. Na zijn overlijden zei de arts: het was een sterk jongetje met een vechtersmentaliteit. Je zag dat hij wilde leven… Een opmerking die troostend bedoeld was maar heel verkeerd viel. Wat had ik aan deze opmerking? Ze liet mijn kind wel gewoon doodgaan.
‘Wel de lengte en het gewicht maar de termijn is bepalend’
En de opmerking: wel de lengte en het gewicht maar niet het aantal weken… viel ook niet in goede aarde. Hoewel deze opmerking niet troostend was bedoeld. De verpleegkundige zei daarna meteen: soms word ik moedeloos van een protocol en vraag ik mij af waarom ik dit werk nog doe. Waarom hebben ze niet naar je zoon gekeken? Waarom de weken van de termijnecho als uitgangspunt genomen en niet hoe hij het deed en hoe groot hij was… Ik snapte haar frustratie en het maakte mij nog bozer.
‘Mijn gevoel zei iets heel anders dan mijn verstand’
Niet lang na het overlijden kreeg ik ‘opbeurende’ opmerkingen van mensen die mij vertelde dat het voor Oscar echt beter was. De kans dat hij normaal zou opgroeien en zich tot een gezonde volwassene zou ontwikkelen was op deze termijn zo ontzettend klein. Als hij de couveuse tijd al zou overleven want… en dan kwamen de cijfers.
Tuurlijk was ik het verstandelijk met hen eens. Maar ik was de moeder. Ik wilde geen afscheid van hem nemen. Het maakte mij niet uit als hij zorgintensief was. Ik had genoeg liefde en verpleegkundige ervaring … Ik wilde gewoon geen afscheid nemen. Niet weer.
‘Liefde is ook loslaten’
Tot het moment dat iemand mij vroeg: wat was je overweging om de zwangerschap van je dochter te beëindigen? Ik vertelde dat ik dat had overwogen omdat zij anders geen leven zou hebben. Ik gunde haar een leven als elk ander kind en niet een leven waarin zij altijd afhankelijk zou zijn van de liefde, geduld en toewijding van anderen.
Ik gunde haar een leven waarin ze de wereld mocht ontdekken, vriendjes mocht maken, verliefd mocht worden, een gezin mocht stichten, carrière mocht maken etc. Zich mocht ontwikkelen tot een gezonde en evenwichtige en hopelijk gelukkige volwassen vrouw. Echter op het moment dat de dag naderde waarop wij de zwangerschap zouden afbreken, groeide de twijfel. Gelukkig overleed zij in mijn buik en hoefde ik geen duivelse keuze te maken.
‘Het feit dat hij leefde en toch geen kans kreeg, voelde zo oneerlijk’
Wat maakt je dan zo boos dat Oscar niet in de couveuse mocht? was haar volgende vraag. Ik antwoorde dat hij leefde en er zo dichtbij was. Dat het niet met 100% zekerheid te zeggen was dat hij iets over zou houden aan zijn extreme vroeggeboorte. Omdat er ook extreem vroeggeboren kinderen zijn die er niets aan hebben overgehouden. Althans voor zover ik weet… En als hij er wel iets aan over zou hebben gehouden, dit niet altijd ernstig hoefde te zijn. We waren er zo dichtbij. Hij leefde.
‘De beslissing is ergens op gebaseerd’
Ons gesprek zette mij wel aan het denken. Waar leg je uiteindelijk de grens? Protocollen zijn er niets voor niets. Het is ergens op gebaseerd. Op wetenschappelijk onderzoek. Op cijfers.
De boosheid om het besluit dat door protocollen was genomen, verdween. Maar de pijn en het verdriet om zijn overlijden niet. Met hotten en stoten leerde ik weer te genieten en kreeg zijn verlies een plek in mijn leven. Ik voel nu vooral liefde en trots. En, hoe gek het ook klinkt, ben ik dankbaar dat hij is overleden.
‘Hem loslaten was pijnlijk. Maar gelukkig is hem veel leed bespaard gebleven’
Natuurlijk had ik nooit afscheid van hem willen nemen. Het had nooit zo moeten gaan. Maar het idee dat er een hele grote kans was dat mijn kind zorgbehoeftig zou zijn, afhankelijk zou moeten zijn van de liefde, geduld, tijd en toewijding van anderen, niet het leven zou kunnen leiden wat elk kind verdient, is onverteerbaar voor mij.
Wanneer je een kind krijgt, althans zo gold het voor mij, heb je een beeld voor ogen. Dit beeld is een gezond en gelukkig kind. Een kind dat speelt met vriendjes, sport en naar school gaat. Geen beeld van een kind wat op bepaalde vlakken niet kan meedoen.
‘Nooit een onbezorgde jeugd’
Natuurlijk zijn er allerlei voorzieningen voor zorg intensieve kinderen en/ of kinderen met een handicap. Maar het zijn voorzieningen. Deze kinderen hebben nooit een onbezorgde jeugd. Hebben niet de jeugd die ik als kind had en die mijn jongste zoon nu heeft. En daar word je iedere dag mee geconfronteerd. Zo intens verdrietig.
‘De impact van levend verlies krijgt veel te weinig aandacht’
Ik heb respect en bewondering voor al die vaders en moeders die te maken hebben met levend verlies. Zij verliezen weliswaar niet hun kindje maar verliezen wel hun toekomstverwachting. Hebben te maken met verlies om wat er niet (meer) zal zijn en of nooit zal komen. Missen sommige mijlpalen die voor een gezond kind vanzelfsprekend zijn: zitten, lopen, praten, diploma, werken, relaties, gezin … Moeten de zorg overdragen aan anderen en wellicht hun kind uit huisplaatsen omdat het niet langer mogelijk is om hun kindje thuis te houden…De ouders bevinden zich, in mijn ogen, voortdurend in een spagaat. De zorg voor hun zorg intensieve kind aan de ene kant en de zorg voor hun andere kinderen, de verplichtingen van het werk en het sociale leven aan de andere kant. Niet zelden verliezen deze ouders hun werk en/ of relaties.
‘Voelt oneerlijk dat levend verlies nog zo ‘onzichtbaar’ is’
Hoe eenzaam en verdrietig moet dat wel niet zijn? Voor beiden. Ouders en kind. Ik probeer mij er een voorstelling van te maken. Ook omdat ik wel eens de vraag krijg of ik hen zou kunnen begeleiden. En dan merk ik dat mijn kennis daarvoor onvoldoende is. Ik kan mij een voorstelling maken van hoe het is om ouder te zijn van een zorg intensief kind. Heb als verpleegkundige ook vaak voor hen gezorgd. Maar zal nooit helemaal kunnen voelen hoe het werkelijk is. En zal dus ook nooit die tips kunnen geven die ik wel als moeder van een stil geboren en overleden baby kan geven.
En dan overvalt mij soms ook een schuldgevoel. Omdat ik het gevoel heb dat er voor verdriet om het verlies van een kind meer begrip is dan het verdriet om jouw zorg intensieve kind en de impact op het gezin. Of het zo is, weet ik niet. Ik ben heel benieuwd naar de mening van anderen
door Leonie Nuijen | dec 2, 2022 | Het rouwproces na babyverlies
Gisteren was onze jongste jarig. Hij werd vijf jaar. Na twee jaar corona maatregelen konden we eindelijk zijn verjaardag vieren zoals ik als kind mijn verjaardag vierde. Met slingers, veel visite, cadeautjes en taart.
‘Hij was nog nooit zo jarig geweest, als nu’
Hoewel hij zich altijd jarig voelde, voelde hij zich extra jarig. Mamma…wat ben ik verwend! en wat waren er een boel mensen. Allemaal voor mij!
Ik zie zijn rode wangen van opwinding. Hij is intens blij. Weken keek hij uit naar deze dag. De dag waarop hij vijf zou worden en een kinderfeestje mag geven.
‘Mijn twee oudsten zijn nooit jarig geweest’
En dan voel ik opeens een brok in mijn keel. Mijn twee oudsten hebben nooit hun verjaardag gevierd. Hebben nooit cadeautjes gekregen en kaarsjes uitgeblazen. Hebben nooit kindjes uitgenodigd voor hun partijtje.
‘Gemengde gevoelens’
Een traan biggelt over mijn wang. Een traan die weergeeft geeft hoe ik mij voel. Intens gelukkig met mijn zoon die zo intens geniet van zijn “dag”. Intens verdrietig om het gemis van de twee oudsten. Wat had ik hen graag zo’n verjaardag gegund…
‘Extra genieten’
Overlijden voordat je hebt kunnen “leven” En daarom vieren we deze dag voor drie… Ik kijk naar mijn zoon, geef hem nog een dikke knuffel en neem nog een stuk taart.
door Leonie Nuijen | nov 19, 2022 | Feestdagen, Het rouwproces na babyverlies
De feestdagen zijn bij uitstek de dagen die je met je familie en vrienden doorbrengt. Samen zijn en vooral gezellig samen zijn staat centraal. Door het verlies van je baby en de lege plaats die hij heeft achtergelaten, komen deze dageb opeens in een heel ander licht te staan.
Voor jou zijn ze opeens beladen. Het zijn dè dagen waarin je het intense gemis en het grote verdriet extra voelt (Keirse, 2020).
‘Voortdurend geconfronteerd worden’
Overal word je herinnerd aan deze dagen. Op de televisie, via internet, via folders, in de kranten, op de radio, in winkels, op het werk… Familie, vrienden en collega’s vertellen elkaar wat ze deze dagen gaan doen. Met wie ze het vieren. Wat ze eten.
Echt overal word je geconfronteerd met dagen die voor jou (opeens) een andere lading hebben gekregen. Voor jou zijn het nu de dagen waarop jij het liefst je deken over je heen wil trekken en de gordijnen dicht wil houden totdat ze achter de rug zijn.
‘Voor jou zijn de dagen niet feestelijk’
Sinterklaas is een kinderfeest. En elke confrontatie met deze eeuwenoude traditie is een pijnlijke. De commercie wil ons doen geloven dat de kerstdagen bruisend en gezellig moeten zijn. Maar voor jou is het leven op dit moment niet bruisend en gezellig. Jouw hoofd staat er niet naar om ‘gezellig’ Kerst te vieren omdat jouw leven op dit moment alle behalve ‘ gezellig’ is. Het doet je pijn wanneer iemand ‘Gelukkig Nieuwjaar’ tegen je zegt. Jouw baby is overleden en je voelt je alles behalve gelukkig…
En ondanks dat je de feestdagen het liefst overslaat, wil je toch ook niet alleen zijn. Want juist op deze dagen dan voel je je extra eenzaam (Keirse, 2020).
Maar gezellig meedoen is echt te veel gevraagd. Zo verwarrend…
‘Laat de gedachte los dat feestdagen bruisend en gezellig moeten zijn’
Om de feestdagen door te komen doe je er goed aan om er rekening mee te houden dat je juist op deze dagen extra emotioneel kan zijn. Sta jezelf toe om je emoties te laten gaan en geef jezelf de ruimte om niet te hoeven genieten en niet verplicht vrolijk te hoeven zijn.
Verder is het raadzaam om van tevoren te bepalen wat je wèl en wat je zeker niet wilt doen tijdens deze dagen. Kies iets wat voor jou en je partner of je gezin het meest passend is. Ook al betekent dit dat jullie een streep trekken door een jarenlange traditie. Juist even niet doen wat jullie altijd deden, kan ervoor zorgen dat deze dagen minder pijnlijk zijn (Keirse, 2020).
‘De enige met wie je rekening hoeft te houden is jezelf en je partner. Doe wat goed voelt’
Tenslotte is het belangrijk dat je je laat omringen door mensen bij wie je je emoties mag en durft te tonen (Keirse, 2020). En voor wie het geen probleem is wanneer je op het laatste moment afzegt dan wel de uitnodiging accepteert.
De ambivalentie met de feestdagen zorgen ervoor dat het maken van afspraken en nadenken over de invulling ervan moeilijk is. Door jezelf toe te staan om te doen wat op dát moment goed voelt, is de kans groot dat je deze dagen (goed) doorkomt.
In mijn boek: Je bent je kindje verloren… hoe nu verder? vind je meer tips over hoe je de feestdagen kan overleven. Naast tips voor jou als ouder, bevat het boek ook tips voor de mensen in je omgeving. Je koopt het boek hier of via de plaatselijke boekhandel.
door Leonie Nuijen | nov 15, 2022 | Babyverlies en de omgeving, Het rouwproces na babyverlies, Ongewenst kinderloos
20210422_artikel_krant_dunamis
door Leonie Nuijen | apr 5, 2022 | Babyverlies en de omgeving, Het rouwproces na babyverlies, Weer aan het werk na het verlies van je baby
20211102_artikel_krant_Als_er_een_rouwsluier_over_de_afdeling_gaat
door Leonie Nuijen | nov 3, 2021 | Babyverlies en de omgeving, Weer aan het werk na het verlies van je baby
En toen was er die oproep van Nancy Ubert, journalist van het Mediahuis. Zij zocht werkende mensen die te maken hadden gehad met een groot verlies. Ze wilde weten hoe rouwende medewerker de terugkeer naar het werk hebben ervaren.
Aanleiding van deze vraag is de petitie die gestart is door Marrit van Exel. Zij heeft haar man en dochter verloren en verzoekt de kamer om rouwverlof bij een groot verlies. De petitie werd op 23 november 2021 aangeboden in de Tweede Kamer.
En natuurlijk wilde ik haar van alles vertellen over mijn ervaring.
‘Een boeket bloemen. Verder hoorde ik niets’
Na het overlijden van mijn eerste kind kreeg ik een boeket bloemen van het werk. Verder hoorde ik niks. Een week na de uitvaart, belde ik mijn manager om hem bij te praten. Mijn manager vroeg niet hoe het met mij ging maar vroeg wanneer ik weer kwam werken.
‘Niemand was op de hoogte van mijn komst’
De dag dat ik weer zou starten, had ik eerst een afspraak met mijn manager en daarna met het team. Toen ik op mijn werk kwam, zag ik mijn manager in de gang. Hij groette en zei terloops dat onze afspraak niet doorging. Hij had een andere afspraak. Ik moest me maar even laten bijpraten en dan kon ik weer beginnen.
Verbouwereerd liep ik naar de afdeling. Daar aangekomen, bleek niemand op de hoogte te zijn van mijn komst. Ik werd bijgepraat en hervatte mijn werkzaamheden. Wat voelde ik mij ellendig en eenzaam.
‘Het verdriet beïnvloedde mijn functioneren’
Het werken ging moeizaam. Ik kon mij moeilijk concentreren en het verdriet overviel mij meer dan eens. De weken verstreken. Mijn manager vroeg geen enkele keer hoe het met mij ging. Mijn collega’s toonde wel interesse maar hadden het eigenlijk te druk om tijd voor mij vrij te maken.
Op een gegeven moment vroeg mijn manager eindelijk eens: hoe gaat het? Ik begon te praten maar mijn verhaal werd abrupt afgebroken. Hij was hierin niet geïnteresseerd. Hij wilde weten wanneer ik weer volledig zou werken. Door mijn afwezigheid waren mijn collega’s overbelast.
Ik zei hem dat ik weer fulltime werkte maar dat het werken moeizaam ging. Hierop zei hij: je functioneert inderdaad niet en je hebt het aan je collega’s te danken dat je contract is verlengd.
Helaas verloor ik een jaar later mijn zoon. De dag na de uitvaart belde mijn manager om te zeggen dat ik tot einde contract niet meer welkom was op het werk.
Na het overlijden van mijn baby’s heb ik totaal geen steun ervaren van mijn manager. Ik voelde geen medeleven voor het verlies en kreeg geen steun bij mijn werkhervatting.
Het gebrek aan steun en begrip van met name mijn manager maakte het verlies van mijn kinderen nog veel ingrijpender.
‘Gelukkig zijn er ook veel werkgevers die hun medewerkers wel steunen’
Gelukkig ken ik ook ouders die wel steun en begrip van hun werkgever ontvingen. Die de tijd kregen om te rouwen en werden geholpen bij de werkhervatting. En niet werden opgezadeld met een schuldgevoel.
Ik snap dat het voor een werkgever en ook voor collega’s lastig is om een rouwende collega te steunen. De manier waarop iemand rouwt is namelijk heel persoonlijk. Toch ben ik van mening dat steun en begrip door de werkgever essentieel is.
Werken biedt structuur en structuur helpt bij het rouwproces. Men ziet de collega’s vaker dan de familie. Het is dus aan te bevelen om hier tijd en aandacht te geven. Zowel de werkgever als medewerker zijn hier bij gebaat.
‘Tips’
Manu Keirse heeft in zijn boek Helpen bij verlies en verdriet een heel hoofdstuk gewijd aan dit onderwerp. Ik heb in mijn boek Je bent je kindje verloren… Hoe nu verder? twee hoofdstukken besteed aan dit onderwerp. Een hoofdstuk vanuit het perspectief van de werkgever en één hoofdstuk vanuit het perspectief van de ouder die zijn baby is verloren.
Zowel het boek van Manu Keirse als mijn boek bevatten tips. Hieronder vind je er enkele:
✔Ga bij je werknemer op bezoek of bel hem op. Vraag of het op prijs wordt gesteld als je bij de condoleance en/ of uitvaart aanwezig bent.
✔Bied praktische hulp aan zoals: het informeren van de collega’s, stakeholders, klanten etc.
✔ Zorg ervoor dat de medewerker op zijn eerste werkdag niet meteen geconfronteerd wordt met een grote groep. Nodig hem uit bij jou op kantoor en ga dan samen met hem naar de afdeling
✔ Pas in overleg met de medewerker het takenpakket tijdelijk aan.
✔ Laat de medewerker tijdelijk ‘onder de radar’ werken. Een uurtje later beginnen bij een slechte nachtrust, naar huis kunnen gaan als het verdriet hem overvalt, kan al veel oplossen.
Het resulteerde in een prachtige reportage in het NHD van dinsdag 2 november 2021
