door Leonie Nuijen | mei 3, 2023 | Het rouwproces na babyverlies
Een melding van mijn telefoon met herinneringen. Foto’s en filmpjes die mij laten glimlachen en weer even terugbrengen naar dat moment.
Dan komt er een beeld voorbij. Van mij. Net zwanger en trots kijkend naar de camera. Onbezorgd en vol verwachting. Blij. Ik kijk naar de datum en zie 11 augustus 2014. Het dringt tot mij door dat dit mijn eerste zwangerschap was. Ik was zwanger van mijn dochter.
Ik word even overvallen door verdriet
Even ben ik uit balans. Voel ik weer de leegte en het verdriet. Maar dan neemt de liefde en trots de overhand. Precies zoals op de foto. En besef ik dat het verdriet echt plaats heeft gemaakt voor liefde en trots.
De belofte weer gelukkig te worden, zorgde ervoor dat we ons leven weer oppakten
Na haar overlijden, beloofden we Madelon dat we weer gelukkig zouden zijn. Dat we haar in liefde zouden gedenken. Immers haar komst was het mooiste wat ons was overkomen. De mooiste tijd van ons leven. En dat werd nu overschaduwd door verdriet. Dat verdiende ze niet.
Het lijkt heel simpel maar dat was het zeker niet. Maar het is uiteindelijk wel hoe we haar herinneren. En ook haar broertje dat een jaar later overleed.
Alle emoties omarmen, ook die we liever niet voelden, hielpen ons door het rouwproces
Door het verdriet en alle andere gevoelens te omarmen. Door toe te geven aan het rouwproces. Door te erkennen dat we gevoelens hebben die we liever niet willen voelen. Die we liever niet bij onszelf willen ontdekken. Omdat we ons ervoor schamen.
We lieten ons meevoeren met de wind en deinde mee op de golven. Maar dat niet alleen. We verplichtten ons om afleiding en lichtpuntjes te zoeken. Hoe klein ook.
En zo kwamen wij op het punt waar wij nu zijn. Gelukkige ouders van drie kinderen. Waarvan twee vlinderkindjes.
Het verlies heeft mij ook inzichten gebracht
Iedere dag zie ik lichtpuntjes. Iedere dag besef ik hoe bijzonder het leven is. Met al zijn mysteries. En ben ik dankbaar. Dankbaar dat mijn twee oudste kinderen mij deze waardevolle levenslessen hebben gegeven.
Het leven kan abrupt over zijn dus geniet van het moment en stel niet uit wat je vandaag kunt doen.
Geluk zit in kleine dingen; de ontluikende natuur bij het begin van de lente, een zonnestraal op een bewolkte dag, de geur van gras, samenzijn met mensen van wie je houdt…
Wanneer ik dit schrijf, kijk ik naar de herinnering van vorige week. Samen met mijn zoon op Koningsspelen.
door Leonie Nuijen | apr 4, 2023 | Babyverlies en de omgeving, Het rouwproces na babyverlies, Weer aan het werk na het verlies van je baby
20230615_je-verliest-niet-alleen-je-kind
door Leonie Nuijen | apr 3, 2023 | Feestdagen, Het rouwproces na babyverlies
Net als vorig jaar hebben wij weer twee vazen met Paastakken.
Eén voor Madelon en één voor Oscar.
Idee van onze jongste.
En ik merk hoe blij ik ermee ben.
Net als vorig jaar hangen onze bomen vol met vlinders. Vlinders die ik kocht omdat alle eieren uitverkocht waren… maar achteraf zo’n prachtig symbool bleken.
Onze kinderen kwamen als vlinders en vlogen als vlinders weg…
Op feestdagen is de lege plek aan tafel extra voelbaar en zichtbaar
De feestdagen zijn bij uitstek de dagen waarop ik extra stil sta bij hun dood. De dagen waar ik hun afwezigheid extra voel. En toch geniet ik volop.
Rituelen uitvoeren maken het gemis minder pijnlijk
Door hen te gedenken. Door het ritueel van de twee vazen met vlinders. Ik kijk ernaar en mijn hart vult zich. Ik voel liefde en trots. En geniet van het samenzijn. En als die traan er plotseling toch is… dan laat ik die gewoon even gaan.
Dan denk ik aan gesprekken met cliënten. Voor wie deze Paasdagen een kwelling zijn. Zich afvragen hoe ze de dagen door moeten komen. Omdat het zo anders had moeten zijn. Ik herken de worsteling. Ze gaan door hetzelfde proces als wij destijds. Samen zoeken we naar manieren die hen helpen.
Aan alle ouders met een lege plek aan de tafel…
Feestdagen zijn vaak de momenten waarop zo duidelijk wordt dat je gezin niet meer compleet is. Dat er iemand aan tafel ontbreekt. Op die dagen is het gemis zo aanwezig.
Vooral het eerste jaar. Je had een voorstelling gemaakt van hoe het zou zijn. En hoe anders is het nu. Een lege plek aan tafel.
Het voelt dubbel. Aan de ene kant wil je niet alleen zijn. Aan de andere kant wil je niemand zien. Voor jou valt er (even) niets te vieren.
Twijfel of je wel of niet op die uitnodiging moet ingaan. Als je ja zegt en je voelt je die dag verdrietig, kun je dan afbellen? Als je nee zegt en je hebt die dag behoefte aan gezelschap, ben je dan nog welkom? Wat als je partner andere ideeën hebt dan jij?
We denken vaak dat een feestdag bruisend en gezellig moet zijn. Dat maakt het beladen.
Wees mild voor jezelf. Geef uiting aan je gevoelens op een manier die voor jou goed voelt. Doe iets waar jij je goed bij voelt. Voel je vrij om je plannen te wijzigen.
Ken jij iemand met een lege plek aan de tafel?
Besef dat ouders met de feestdagen extra worden geconfronteerd met die lege plek. Vooral het eerste jaar.
Het gevoel alleen te zijn, maken de feestdagen extra zwaar. De wisselende gevoelens maken het lastig om afspraken te maken. Nodig ze uit en aanvaard dat wellicht verdrietig zijn of de afspraak annuleren. Vertel ze dat het okay om op het laatste moment af te bellen, eerder naar huis te gaan etc.
Stuur een berichtje waarin je laat blijken dat je snapt hoe moeilijk het voor ze moet zijn met die lege plek aan tafel. Bel ze op. Ga langs voor een bakkie.
Het gevoel dat je er voor hen bent en hen verdriet aanvaard, maakt de feestdagen lichter.
Ik wens iedereen licht, liefde en mooie dagen.
door Leonie Nuijen | mrt 30, 2023 | Het rouwproces na babyverlies
Herken je dit?
Je bent je kindje verloren…
En daar sta je dan met Baby’s eerste jaar in je hand.
Een invulboek…
Een boek om te vullen met herinneringen aan je baby…
Maar het liep zo anders
Dit boek dat nooit gevuld gaat worden met herinneringen aan jouw baby’s eerste jaar
Voor jouw baby geen mijlpalen die je vastlegt met de ‘Milestone kaarten’
Voor jou enkel lege pagina’s…
Wat startte als de mooiste periode van je leven, eindigde in een nachtmerrie.
Een nachtmerrie die werkelijkheid is
Het verdriet is niet te beschrijven… Je hebt een hart vol liefde en lege handen.
Je moet op een andere manier leren vasthouden.
Maar hoe doe je dat als je wordt overmand door verdriet?
Ook ik maakte dit mee. En ook al haalde ik voor opstellen Nederlanda niet meer dan een mager zesje. En kreeg ik bij handvaardigheid een zes voor de moeite…
Schrijven en creatief bezig zijn, hielpen mij mijn gevoelens te uiten en mijn gedachten te ordenen. Ik dacht niet na of het wel goed was geschreven. Ik dacht niet na of het wel mooi genoeg was. Ik volgde mijn gevoel.
Het hielp mij door mijn rouwproces. Ik bundelde mijn verhalen, gedichtjes, tekeningen, plaksels en foto’s tot een boek. Een Koesterboek voor mijn kinderen.
Dit boek verdiende een unieke kaft. Ik zocht contact met Nathalie Roelofsen Nijzink. Zij maakt Hemelwieg. Ik was ervan overtuigd dat zij de persoon was die mij zou kunnen helpen bij het afronden van mijn Koesterboek. Ik wilde per se een zachte kaft. Een kaft die fijn was om aan te raken.
Nathalie hielp mij om los te laten dat het mooi moest zijn en mijn gevoel te volgen. Het resulteerde in een omslag die mooier was dan ik van tevoren had bedacht. Helemaal toegespitst op mijn twee kindjes Madelon en Oscar. De cirkel was rond.
Het laatste zetje in mijn rouwproces. Het was de start van mijn coaching praktijk voor ouders die een baby zijn verloren.
Omdat creatief schrijven en schrijven, helend zijn in het rouwproces hebben Nathalie en ik de handen in één geslagen. Wij bieden jou de mogelijkheid je eigen Koesterboek te maken.
We begeleiden je bij het schrijfproces en maken een prachtige omslag voor je boek.
Het maken van de omslag kan de start zijn voor jouw Koesterboek maar kan ook de afronding zijn. Of ergens daar tussenin.
In ieder geval helpt het jou een stapje verder in je rouwproces.
door Leonie Nuijen | mrt 23, 2023 | Het rouwproces na babyverlies
Jij zei precies wat ik dacht maar niet durfde te zeggen…
Was het antwoord van mijn cliënte op mijn vraag wat haar deed besluiten om door mij gecoacht te worden
Ik was op zoek naar rust in mijn hoofd. Ik wilde gewoon verdrietig zijn.
Gek werd ik van al die mensen met hun goed bedoelde adviezen en tips zoals:
Het komt goed. Je moet er alleen even doorheen…
Je bent sterk. Jij kunt dit aan..
Je krijgt kruis naar kracht…
Je kunt niet eeuwig blijven rouwen. Je moet op een gegeven moment ook weer verder met je leven…
Kijk naar de dingen die je wel hebt…
Je hebt er geen schuld aan…
Gek werd ik ervan. Al die tips. Al die adviezen. Maar hoe? Niemand vertelde mij hoe?
In plaats van vragen hoe het voor mij was om mijn kind te verliezen, kreeg ik, in mijn ogen, de opdracht om zo snel mogelijk weer het leven op te pakken.
Ik wilde mijn leven helemaal niet oppakken. Ik wilde rust. Wilde niet steeds opgeslokt worden door de emoties die zich steeds afwisselden en waar ik geen grip op kreeg.
Ik wilde erkenning voor mijn verdriet.
Jij zei letterlijk tegen mij: je voelt je schuldig. Het is jouw lijf dat gefaald heeft. Hoe zo? veilige moederschoot? Verstandelijk weet je dat je er niets aan kon doen. Maar zo voelt het niet voor jou…
Je zei precies wat ik niet durfde te zeggen maar wat ik wel voelde. Ik voelde mij erkend. Voelde mij begrepen
Pas later had ik de behoefte aan tips die mij echt zouden helpen om met het verlies om te gaan. Zodat ik mijn leven weer kon oppakken. Weer die moeder voor mijn dochter kon zijn die ik altijd was en wilde zijn. Weer de echtgenote kon zijn die ik altijd was en weer wilde zijn…
Maar eerst wilde ik gewoon begrip en erkenning.
Je nam mij aan de hand op de momenten dat ik dat nodig had en luisterde naar mij als ik daar behoefte aan had
Wat ik zo waardeer aan jou is dat ik niks moest. Dat je luisterde zonder oordeel. Je vond niks raar of vreemd. En daardoor ontstond er voor mij ruimte. Ruimte om naast het rouwen langzaamaan ook weer mijn blik naar de toekomst te richten
Haar woorden komen binnen. Hier is waar ik het voor doe. Persoonlijk. 1 op 1. Maatwerk.
Ben je ook je kindje verloren? Worstel je met je gevoelens? Zoek je erkenning, herkenning en tips zodat je beter met het verlies kunt omgaan? En op die manier je leven weer durft op te pakken?
Ik begeleid je graag. Neem vrijblijvend contact met mij op.
Je rouwt op je eigen manier maar dat betekent niet dat je het alleen hoeft te doen.
door Leonie Nuijen | mrt 16, 2023 | Babyverlies en de omgeving, Het rouwproces na babyverlies
Als de uitslag van de test slecht is dan ga je het niet weghalen toch? Ik schrik van de vraag. En vraag: hoe bedoel je? Nou gewoon zoals ik het zeg. Als je kindje niet goed blijkt te zijn, dan laat je het deze keer wel zitten toch?
Alsof je gewoon maar even besluit om de zwangerschap af te breken.
Ik voel me ongemakkelijk en zeg haar. Daar wil ik helemaal niet aan denken. Ik snap niet waarom je dit vraagt. Nou gewoon omdat je nu weet hoe het is om een kind te verliezen. De vorige keren zei je dat je een zwangerschap zou beëindigen als je kindje niet gezond zou zijn. Nu je twee kinderen hebt verloren en gemerkt hebt hoe moeilijk dit is, kan ik mij heel goed voorstellen dat je je kindje nu gewoon laat komen. Een mongooltje is echt heel leuk volgens mij.
Ik kijk haar aan en voel mijn bloed koken tegelijkertijd voel ik ook tranen opkomen. Hoe kan iemand dit zeggen. Alsof ik spijt heb van mijn beslissing. Alsof ik een harteloos iemand ben die besloot om de zwangerschap te beëindigen omdat mijn kindje slechts niet gezond zou zijn. Een mongooltje is echt heel leuk volgens mij… De woorden dreunen door… en ik denk:
- Mijn dochter had niet het syndroom van down.
- Kinderen met het syndroom van down hebben vaak ernstige gezondheidsklachten. Bijna de helft van de kinderen heeft een hartafwijking. Ze kunnen een maag-darmafwijking hebben waarvoor een operatie noodzakelijk is. Ze hebben een verhoogde kans op problemen met de luchtwegen, gehoor, ogen… Ze hebben een grotere kans op infecties door problemen met hun afweer. En ze hebben een verhoogde kans op leukemie en alzheimer op jonge leeftijd.
- Er zijn meerdere syndromen waarbij je kindje niet gezond is.
- Je wilt het beste voor je kind en je wilt dat je kind gezond en gelukkig opgroeit.
Ik kijk haar aan en vraag haar of ze door heeft wat deze vraag met mij doet. Ik ben eigenlijk ontzettend boos maar houd mij in. Ja, zegt ze. Ik kan mij gewoon heel goed voorstellen dat je nu je kindje wel wilt houden als het niet goed is.
Begrijpen mensen wel hoe moeilijk de keuze is
Ik zeg haar nogmaals dat ik daar nu niet over na wil denken maar dat ik hoop dat ik niet nog eens moet nadenken over de vraag: zwangerschap voortzetten of beëindigen.
Mijn gedachten gaan terug naar die maandag in september. Die dag waarop mijn vliezen braken na een stomptrauma en ik nog steeds niet hersteld was van de nierbekkenontsteking die mij al drie weken teisterde.
Mijn verloskundige verzekerde mij dat er niets aan de hand was. Omdat mijn gevoel anders zei, stuurde ze mij door voor een echo. Om mij gerust te stellen.
De echoscopiste deed het echoapparaat op mijn buik en tot onze ontsteltenis zagen we dat bijna al het vruchtwater weg was. Ze draaide aan de knoppen en belde toen de gynaecoloog. Hij kwam direct en keek naar het scherm. Inderdaad goed gezien helaas. Jullie baby heeft het heel moeilijk. Er werd bloed bij mij afgenomen. Nog een echo onderzoek en toen werden we naar huis gestuurd met de mededeling dat we moesten nadenken of we de zwangerschap zouden voortzetten. Verdoofd gingen we naar huis. Ons nog niet realiserend wat er was gebeurd.
De volgende dag hadden we een gesprek met een andere gynaecoloog. Ze vertelde dat er bijna geen vruchtwater meer was en dat onze dochter het heel moeilijk had. De oorzaak voor het breken van mijn vliezen en het verlies van zoveel vruchtwater, leek door het stomptrauma te komen. Maar ik had ook een flinke infectie. En toen weer die woorden. Jullie dochter zal nooit gezond opgroeien. Als jullie de zwangerschap voortzetten moeten jullie erop voorbereid zijn dat zij zwaar gehandicapt zal zijn. Als zij al de zwangerschap overleefd. Zij vertoont op dit moment te weinig kindsbewegingen en ze heeft het zichtbaar moeilijk.
Verdoofd en overmand van verdriet gingen we naar huis. We hadden altijd gezegd dat als we in verwachting waren van een kindje dat zich niet gezond zou kunnen ontwikkelen of zwaar gehandicapt zou zijn, we de zwangerschap zouden beëindigen. En nu stonden we voor deze keuze. De keuze die, toen ik nog niet zwanger was, zo makkelijk leek…
Madelon, want zo zou ze gaan heten, was tot twee dagen terug blakend gezond en nu… We werden heen en weer geslingerd tussen onze emoties. Aan de ene kant zei alles in ons dat we de zwangerschap moesten voortzetten, omdat we genoeg liefde voor haar voelden. Aan de andere kant zei alles in ons dat we haar moesten laten gaan, als we van haar hielden. Een onmenselijke opgave….
Heb je wel een keuze als je alleen maar kunt kiezen uit twee kwaden
Was er een keuze? Ja, een keuze tussen twee kwaden. Uiteindelijk kozen we ervoor om haar te laten gaan. Het vooruitzicht op een leven waarin zij zich niet zou mogen en kunnen ontwikkelen als elk ander kind, waarin ze niet of nauwelijks met vriendjes zou spelen, een leven waarin ze altijd afhankelijk zou zijn van de liefde en tijd van anderen… Hoeveel wij ook van haar hielden, we gunden haar het recht om te overlijden. We gunden haar een ‘leven’ en geen leven in afhankelijkheid.
Ik werd overvallen door twijfel
De beslissing was genomen en er werd een datum geprikt waarop de zwangerschap beëindigd zou worden. De nacht voor de dag van de inleiding, kon ik niet slapen. Ik stond niet meer achter mijn beslissing. Ik moest haar een kans geven. Ik kon alleen nog maar huilen. Wilde haar bij mij houden.
Madelon reageerde op mijn aanraking. Voor het eerst weer sinds die dag dat een ongeluk zorgde voor het breken van mijn vliezen… Al die tijd was ze stil geweest terwijl ze altijd heel levendig was. Ik huilde en zei tegen haar dat ik van haar hield. Dat ik niet achter mijn beslissing kon staan, hoe goed alles ook was uitgelegd. Ik zei haar dat ik alles zou afblazen. Maar dat dat heel egoïstisch voelde. Hoe kon ik als moeder haar een leven gunnen dat eigenlijk geen leven is… Zou ze het mij vergeven als ik haar liet leven? Zou ze het mij vergeven als ik haar liet gaan omdat ik haar de pijn wilde besparen…
De keuze werd voor mij gemaakt. Ik hoefde mij niet langer schuldig te voelen
Al die tijd lag ze met haar lijfje tegen mijn handen… Opeens voelde ik haar draaien. Ze zocht mijn handen op en duwde haar lijfje hard tegen mijn hand. Ik legde mijn andere hand op haar lijfje en het enige dat ik kon uitbrengen was: ga maar lieve meid. Het is goed. Jij hebt je moeder geholpen om deze verschrikkelijke beslissing niet te hoeven nemen. En toen voelde ik alle leven uit mijn buik wegglijden. Ze was overleden…
Je beslist uit liefde voor je kind. Je eigen verdriet en pijn is ondergeschikt
Met tranen kijk ik mijn vriendin aan en zeg haar: ik wil hier niet aan denken. Het verlies van een kind neem je altijd mee. Uit liefde voor je kind neem je soms een beslissing die je als moeder of vader niet wil nemen. Alles in je zegt nee… maar de liefde voor je kind laat je anders bepalen. Ik ben achteraf blij dat Madelon in mijn buik is overleden. Ik heb die vreselijke beslissing uiteindelijk niet hoeven nemen. Het werd voor mij gedaan.
Of ik er nu anders denk… Je gunt als ouders het beste voor je kind. En dat is leidend. En welke beslissing je ook neemt. Het is er één uit liefde. Maar welk besluit ook, je zal als ouder altijd te maken hebben met rouw. Je rouwt om de dood van je baby of je rouwt om het levend verlies. Rouw om je kind dat ziek is en nooit beter zal worden, rouw om je kind dat steeds meer afscheid moet nemen van het leven, rouw om je kind dat zich nooit zal ontwikkelen als andere kinderen…enz.
Ze keek mij aan en een traan biggelde over haar wang.
Helaas is er nog veel onbegrip voor de keuze. Ervaren ouders weinig steun en begrip voor hun verdriet
In mijn praktijk hoor ik de verhalen van ouders die een keuze hebben moeten maken. Waar de ‘roze wolk’ opeens uiteen spatte. Waar ze voor een onmogelijk te nemen keuze werden gesteld. Alsof er überhaupt een keuze was…
Een keuze tussen twee kwaden, is eigenlijk geen keuze. Je kiest voor de minst erge. Maar wat is de minst erge?
Ik antwoord altijd de keuze die uit liefde is gemaakt. Dat is de minst erge keuze… Zo voelde het voor mij toen ik ervoor stond. Maar desondanks waren er die twijfels. Had ik wel zo snel moeten beslissen? Heb ik er wel goed genoeg over nagedacht? We werden erin begeleid maar dan nog. Ik wilde erop terugkomen. “Gelukkig” overleed mijn dochter in mijn buik. En daar ben ik nog altijd dankbaar voor. Op die manier was ik toch niet verantwoordelijk.
Begrip voor de moeilijke beslissing die genomen is, helpt ouders verder
En die worsteling achteraf van ouders die wel een beslissing hebben genomen. Die raakt mij steeds weer. Ook al weten ze dat ze de juiste beslissing hebben genomen. Het voelt soms zo anders. Hen erkennen in hun pijn is dan eigenlijke het enige wat ik kan bieden. Zeggen dat ze uit liefde hebben gehandeld.
Maar dan is er dus ook die buitenwereld. Die er zo anders naar kijkt. Je het gevoel (kunnen) geven dat je anders had moeten beslissen. En je soms ook niet steunen omdat je er zelf voor gekozen hebt… En daarom niet verdrietig kan zijn…
Ik blijf het lastig vinden. Ben daarom dan ook zo benieuwd hoe andere ouders die hetzelfde hebben moeten meemaken, dit hebben ervaren. Daarnaast hoop ik dat dit bericht kan bijdragen tot meer bewustzijn en begrip vanuit de omgeving.
door Leonie Nuijen | mrt 2, 2023 | Het rouwproces na babyverlies
Toen mijn kinderen overleden zat ik vol schuldgevoelens. Ik voelde mij schuldig omdat mijn lijf had gefaald. Het was mij niet gelukt om mijn kinderen veilig in mijn schoot te borgen. Bij mijn dochter liep ik een nierbekkeninfectie op. En dat werd haar fataal. Nooit eerder had ik een blaasontsteking gehad. Laat staan een nierbekkeninfectie.
Ik was bang dat de artsen mij een ‘zeurpiet’ vonden
Ik plaste inderdaad veel vaker dan voorheen. Maar op de vraag of dit normaal was, kreeg ik te horen dat het erbij hoorde. Mijn baarmoeder groeide en die drukte op mijn blaas… Helaas bleek er meer aan de hand… Toen zij overleed heb ik mij heel vaak afgevraagd of ik toch niet vaker aan de bel had moeten trekken. Mij niet weg had moeten laten sturen…
Ik belde meerdere keren op omdat ik het niet vertrouwde. Omdat de klachten niet overgingen. Maar steeds kreeg ik te horen dat het geen kwaad kon en dat ik tegen de pijn een paracetamol kon nemen… Op een gegeven moment zat ik op het maximaal aantal tabletten. De pijn bleef… maar ik durfde niet meer naar de verloskundige of de arts. Uit angst dat ze mij een ‘zeurpiet’ zouden vinden.
Weken na haar geboorte bleken er nog placentaresten te zijn achtergebleven. Ook deze keer was ik steeds weggestuurd met de mededeling dat mijn klachten normaal waren. Totdat bij de laatste controle bleek dat er wel degelijks iets aan de hand was… Er volgde een curettage met een kans op een beschadiging van de baarmoedermond.
Ik werd steeds weggestuurd. Waardoor ik niet meer durfde te bellen
Ik werd zwanger van mijn zoon. En helaas bleek mijn baarmoedermond niet sterk genoeg. Ik kreeg een cerclage maar weken erna kreeg ik onverklaarbare pijnen. Ook hier werd ik steeds naar huis gestuurd met de mededeling dat er niets aan de hand was. Dat de pijnen normaal waren en dat ik hiervoor best een paracetamol mocht nemen. Ook toen durfde ik niet meer te bellen. Tot die fatale dag dat mijn zoon totaal onverwacht werd geboren. Het bandje dat de baarmoeder dicht moest houden bleek te zwak en mijn zoon viel letterlijk uit mijn buik.
Mijn intuïtie had mij niet in de steek gelaten. Maar toch liet ik mij wegsturen. Waarom?
Waarom had ik mij toch steeds laten wegsturen? Ik voelde mij zo schuldig. Ik had als moeder gefaald. Ik had mij nooit weg moeten laten sturen… Het gevoel werd versterkt door mensen in mijn omgeving die zeiden: ik laat mij nooit wegsturen. Ik vertrouw altijd op mijn intuïtie… dit zou mij nooit zijn overkomen … Ik trek aan de bel als ik iets niet vertrouw en ga pas weg als echt gebleken is dat er niets is…
Mijn hoofd maakte overuren. Ik sprak mijzelf steeds toe dat ik er echt niets aan kon doen en toch ging het gevoel niet weg… Wat ik ook deed. Wat anderen ook zeiden. Want er waren ook genoeg mensen om mij heen die mij probeerde te overtuigen dat ik geen schuld had aan de dood van mijn kinderen. Dat ik wel degelijk op tijd aan de bel had getrokken maar afhankelijk was van de artsen…
Ik werd ook jaloers op andere ouders. En voelde mij hier heel schuldig over…
Ook voelde ik mij schuldig over mijn jaloerse gevoelens. Wanneer ik moeders, vaders, gezinnen, opa’s en oma’s met een baby zag, werd ik verteerd door jaloezie. Niet dat ik het hen niet gunde maar ik voelde wel een zekere afgunst. Ik wilde dat ook. En als ik iemand met drie kinderen zag dan kon ik echt wel eens zeggen: waarom hebben zij er drie en ik geen? Soms schrok ik zelfs van mijn gedachte dat ik vond dat zij wel een kind hadden mogen verliezen in plaats van ik. Zij hadden immers kinderen. Gevoelens die ik nooit eerder bij mijzelf had gevoeld.
Ik schrok ervan en voelde mij schuldig. Hoe kon ik iemands iets misgunnen wat ik zelf ook graag had gewild? Hoe kon ik iemand iets toewensen dat ik mijn ergste vijand nog nooit had toegewenst? Ik voelde mij dan zo ontzettend laag. Zo slecht. Zo schuldig maar toch kwamen de gedachtes in mij op en voelde ik het op dat moment zo.
Wanneer ik dit uitte aan mensen in mijn omgeving, voelde ik mij nog slechter. Ze hadden immers gelijk dat ik niet zo mocht denken. Dat vond ik van mijzelf ook. Maar hoe ik mijzelf ook toesprak, de gevoelens bleven komen…
Het hielp niet. Het schuldgevoel bleef…
Ook ervaarde ik schuldgevoelens naar mijn kinderen en mijn partner. Ik voelde mij ontaard en harteloos op het moment dat ik ontdekte dat ik een dag niet aan mijn kinderen had gedacht. Voelde mij schuldig omdat ik (soms) echt had genoten. Mijzelf had verwend. Afleiding had gezocht. Hoe kon ik genieten en mijzelf toestaan weer het leven op te pakken na hun overlijden? Wat voor harteloze moeder moest ik wel niet zijn? Hield ik wel genoeg van hen? En van mijn partner? Want hoe kon ik lol hebben terwijl hij nog volledig werd opgeslokt door het verdriet…
Ik vertelde mijzelf dat mijn kinderen het niet hadden gewild dat ik niet meer zou genieten. Dat ze niet hadden gewild dat ik gestopt was met leven. Ik hield mijzelf voor dat ik wel moest genieten van het leven en er alles uit moest halen omdat zij die kans nooit hadden gehad. Maar wat ik mijzelf ook voorhield. Ik voelde mij schuldig.
En dat gevoel werd versterkt door opmerkingen vanuit de omgeving. Goh, ik zie dat je alweer lacht dan ben je er ook niet erg verdrietig over. Ik zou echt nog niet in staat zijn om een feestje te vieren…
Ik vond een manier om met mijn schuldgevoelens om te gaan
Uiteindelijk wist ik om te gaan met deze schuldgevoelens. Ik besloot om mijzelf niet meer te pijnigen en te straffen voor mijn gevoelens en gedachtes. Gewoon omdat het daar niet mee overging. Het hielp dat er mensen in mijn omgeving waren die alleen luisterde. Mij niet probeerde te laten inzien dat ik geen schuld had aan de dood van mijn kinderen. Maar gewoon luisterde en mijn gevoelens er lieten zijn.
De schuldgevoelens die ik had vanwege ‘jaloerse gevoelens’ naar andere ouders, veranderden toen mijn Turkse vriendin mij erop attendeerde dat we in het Nederlands geen woord hebben voor jaloezie vanwege een sterk verlangen. Jaloezie kent volgens haar vele gezichten. En in haar moerstaal hebben zij er allerlei woorden voor. Helaas ontbreekt dit in onze Nederlandse taal. Volgens haar was ik niet afgunstig maar had ik een sterk verlangen. Vanaf dat moment verdwenen de schuldgevoelens als sneeuw voor de zon. Verdween ook de negatieve lading van mijn jaloezie.
De schuldgevoelens die ik had wanneer ik genoot, verdwenen door de opmerking van mijn vriendin die ook een baby was verloren. Zij vertelde mij dat ik (weer) moest leren genieten. Dat ik mijzelf moest aanleren om dingen weer leuk te vinden. Dat ik mijzelf wellicht moest dwingen om weer dingen te gaan doen. Dat dit niet zonder vallen en opstaan zou gaan lukken maar dat ik alleen op die manier mijn leven weer op de rit zou krijgen. Zodat mijn kinderen liefdevol zouden worden herinnerd. Dat wat ze ook verdienden.
Ik ben niet de enige ouder die kampt met schuldgevoelens
Was ik de enige die zich zo schuldig voelde? Nee, is het antwoord. In mijn praktijk hoor ik heel vaak hoe schuldig ouders zich voelen. En hoe moeilijk ze het vinden om hiermee om te gaan. Ik begeleid hen in het omgaan met deze gevoelens.
Zijn deze gevoelens voor jou ook herkenbaar? En zo ja, hoe ben jij met deze gevoelens omgegaan? Ik ben benieuwd naar jouw mening.
door Leonie Nuijen | feb 28, 2023 | Het rouwproces na babyverlies
Ik had laatst een gesprek met een cliënt en vroeg haar wat haar geholpen had in haar rouwproces. Ze antwoordde: ik voelde mij gehoord en begrepen
Ik zocht erkenning voor mijn verdriet
Ik zocht erkenning voor mijn gevoelens
Ik zocht erkenning voor mijn schuldgevoel
Ik kreeg adviezen die mij niet verder hielpen
Ik kreeg allerlei adviezen zoals:
je moet je niet schuldig voelen aan de dood van je kindje. Je kon er niks aan doen
je moet het een plekje geven want je moet wel door
kijk naar wat je wel hebt
Maar hoe dan? Dat vertelde niemand mij
Ik moest met iemand praten omdat ik er aan dreigde onderdoor te gaan
Omdat ik er aan onder door dreigde te gaan en een kind had om voor te zorgen, besloot ik dat ik met iemand moest praten. Met iemand die mij echt begreep. Ik wilde gehoord worden
Ik was niet op zoek naar ‘mijn nieuwe ik’ Ik had geen behoefte om te ontdekken wat het verlies mij persoonlijk kon brengen. Zover was ik niet. Ik was verlamd door het verdriet. Mijn leven was in één keer gitzwart geworden. En daar wilde ik uit. Maar hoe? ik had werkelijk geen idee. En ook niet de moed…
Bij jou kreeg ik wel waar ik naar op zoek was
En bij jou voelde ik mij gehoord. Jij luisterde. Je gaf mij erkenning. Probeerde mij niet op andere gedachten te brengen maar legde uit dat mijn gevoelens en gedachtes normaal waren. Jij vond niks gek. Bij jou mocht ik gewoon mijn verhaal doen. En dat verlichtte mijn pijn. En zo ontstond er ruimte om voorzichtig weer mijn leven op te pakken.
Je staat er niet alleen voor
Ben je ook je kind verloren?
Voel je je ook zo onbegrepen?
Heb je ook behoefte aan een luisterend oor?
Aan iemand die gewoon luistert?
Bij wie je gehoord voelt?
Neem vrijblijvend contact met mij op
Rouwen doe je op je eigen manier maar je hoeft het niet alleen te doen
door Leonie Nuijen | feb 23, 2023 | Babyverlies en de omgeving, Het rouwproces na babyverlies, Weer aan het werk na het verlies van je baby
Alsof het verlies van mijn kind al niet erg genoeg was, kreeg ik te maken met nog meer verlies. Haar woorden dreunen door. Ze komen binnen. En ze heeft gelijk. Wanneer je je kind verliest, blijft het vaak niet bij het verlies van je kind alleen.
Het verlies van een kind werkt door op alles wat zo vertrouwd en gewoon is:
- je relatie met je partner,
- je relatie met je ouders en schoonouders,
- je relatie met je broers en zussen,
- je relatie met vrienden,
- het werk en je collega’s.
Het verlies van je baby beïnvloedt je gezondheid en levenskracht.
Relaties komen onder druk te staan
Op eens komen relaties onder druk te staan. Niet bewust maar het gebeurt. Iedereen rouwt op zijn eigen manier en juist het verschil in rouwen, zorgt ervoor dat je elkaar niet meer begrijpt. Maar relaties komen ook onder druk te staan doordat we niet weten hoe we met verlies moeten omgaan. Hoe we de ander kunnen helpen.
In onze poging de ander te helpen, zeggen we goedbedoelde maar kwetsende woorden en bieden we goedbedoelde maar averechts werkende hulp. En voordat je er erg in hebt, ontstaat er verwijdering. Groei je uit elkaar, raak je vrienden kwijt, raak je, je baan kwijt…
De pijn van het verlies is meer dan verdriet alleen
Maar dat niet alleen. Verlies is meer dan verdriet alleen. Verdriet om verlies, huist zich ook in je lijf. Het verstoort je nachtrust. Het zorgt naast mentale problemen ook voor fysieke ongemak. Het doet letterlijk overal pijn.
Het verlies zorgt ervoor dat je niet kunt functioneren zoals je altijd deed. Met alle gevolgen in het sociale- en het werkverkeer. En als je niet uitkijkt verlies je hierdoor je werk en je sociale netwerk…
Het verlies van ons kind is blijvend. Maar de andere verliezen hebben we kunnen voorkomen
En dan hoor ik haar zeggen: we zijn zo blij dat we met jou in gesprek zijn gegaan. Het verlies van ons kind is blijvend. Maar die andere verliezen, hebben wij kunnen voorkomen. Wij dreigden elkaar kwijt te raken. En dat is nu niet gebeurd. Ook de relatie met onze ouders, die door het verlies een enorme deuk opliep, is hersteld.
We durfden de draad van het leven weer op te pakken
En dat niet alleen. Je hielp ons ook weer onze weg te vinden op het werk. Het was heel ‘verleidelijk om in de ‘rouwbubbel’ te blijven maar we wisten ook dat we daar niet in konden blijven. Hoe vertrouwd het ook op dat moment voelde. We moesten eruit. Wilden dit ook. Maar wanneer en hoe zet je de eerste stap?
Haar woorden dreunen nogmaals door. Komen weer binnen. En ik voel blijdschap. Dit is waar ik het voor doe. Ouders helpen bij het herpakken van hun leven en het hervinden van toekomstdromen.
door Leonie Nuijen | feb 2, 2023 | Babyverlies en je andere kinderen, Weer zwanger na babyverlies
Wat was ik gelukkig met mijn baby’tje na die zware zwangerschap
Toen ik mijn kinderen had verloren, was ik ervan overtuigd dat ik niet gelukkiger kon zijn dan het moment waarop ik een levend kindje mee naar huis mocht nemen.
Hoe anders bleek dit het geval. Na de zwangerschap die ik met wisselende gevoelens heb beleefd, was daar het moment dat onze jongste werd geboren. Blakend en wel. Het eerste moment dat hij op mijn borst werd gelegd, was overweldigend. Ik werd overspoeld met liefde en gevoelens van blijdschap.
Helaas was dit gevoel niet blijvend
Helaas bleken deze gevoelens niet blijvend. Een maand na zijn geboorte, toen de feestdagen achter de rug waren, werd het opeens allemaal grijs.
Mijn man voelde liefde. Ik voelde leegte
Zo anders dan bij mijn man. Die genoot van elk moment met onze zoon. Hij straalde. En de momenten met onze zoon konden hem niet lang genoeg zijn. Zo anders dan hoe ik mij voelde. Alles voelde te veel. Ik kon niet genieten en voelde eigenlijk niets meer. Behalve een enorme leegte.
Wanneer onze zoon huilde dan wilde ik het liefst weglopen. Keurig gaf ik hem eten en pakte ik hem op om te troosten. Maar wat ik ook deed, ik voelde slechts de leegte, voelde geen liefde en had het verlangen om alles achter mij te laten.
Ik deed er alles aan om de leegte op te vullen en het sombere gevoel te laten verdwijnen
Om de leegte tegen te gaan en in de hoop dat ik mijn kind weer leuk zou gaan vinden, ging ik met hem wandelen, melde ik mij aan voor babymassage en babyzwemmen. Maar helaas niets hielp mij om mij uit die bedompte en sombere wereld te halen.
Mijn sombere gevoelens had zijn weerslag op mijn kind
Mijn sombere gevoel had uiteindelijk ook zijn weerslag op mijn kind. Zo liet hij duidelijk merken dat hij niet meer genoot van het zwemmen. De eerste paar keren was mijn man mee en vond onze zoon het geweldig. Toen hij alleen met mij ging zwemmen veranderde dat in een rap tempo. Hij kon alleen nog maar huilen en verstijfde.
Hetzelfde gold voor babymassage. Ondanks de goede begeleiding, was onze zoon vooral gericht op zijn omgeving en huilde hij na afloop onbedaarlijk. Was hij niet te troosten. Tijdens het wandelen, was hij voornamelijk in slaap. En zodra ik thuiskwam legde ik hem weg. Hopend dat hij niet zou gaan huilen.
Uit schaamte durfde ik er niet over te praten
Ik durfde er met niemand over te praten. Ik vond dat ik niet het recht had om mijn ongelukkig te voelen. Zeker ìk moest blij zijn. Ik had immers, na een intensief vruchtbaarheidstraject, twee overleden kinderen en een miskraam, eindelijk wat ik al die tijd zo gewenst had.
En ook nog eens een gezond en makkelijk jongetje. Hoe kon ik mij zo voelen?
Gelukkig was daar die oplettende verpleegkundige van het consultatiebureau
Bij de controle op het consultatiebureau merkte de verpleegkundige mijn gevoelens op. Ze zei: het gaat niet goed hè? Ik zie de worsteling in je ogen. Op dat moment, barste ik in huilen uit. Ik kon alleen maar knikken en met tranen in mijn ogen vertelde ik haar hoe slecht ik mijzelf vond.
Ik bleek niet de enige moeder te zijn met deze gevoelens
Ze keek mij aan en zei: je bent niet de enige moeder die ik zo aantref. Het komt veel vaker voor dan je denkt. Het zijn de hormonen en daar kun je niks aan doen. En vergeet niet wat je allemaal hebt meegemaakt. Dat maakt je kwetsbaarder en bevattelijker voor sombere gevoelens.
Ik was geen slechte moeder
Hierop zei ik dat ik mij zo ontzettend schuldig voelde over mijn gevoel. Dat ik echt mijn best deed om een goede moeder te zijn. Ze keek mij nogmaals aan en zei: maar je bent ook een goede moeder. Je doet alles wat je kindje nodig hebt. Alleen die moedergevoelens moeten soms groeien en soms wordt het je lastig gemaakt door de veranderingen in je hormonen en/ of persoonlijke omstandigheden. Vergeet niet wat jij en je man hebben meegemaakt en waar jullie doorheen zijn gegaan. Wat alleen nu wel belangrijk is, is dat we jou gaan helpen.
Ik kreeg de hulp die ik nodig had
Die middag zat ik bij mijn huisarts die meteen de ernst inzag en zorgde voor een snelle en juiste doorverwijzing. Hierdoor was ik na een paar maanden de moeder die ik altijd wilde zijn.
Heb lang gedacht dat mijn postpartum depressie van invloed is geweest op de band tussen mij en mijn zoon
Ik ben wel altijd bang geweest dat mijn postpartum depressie van invloed was op de band tussen mij en mijn zoon. Mijn zoon en zijn vader zijn vier handen op een buik. En heel lang heb ik gedacht dat dit kwam door de periode waarin ik mentaal afwezig was.
Hulp uit onverwachte hoek, hielp mij deze gedachte los te laten
Vond dat moeilijk om te ervaren totdat een vriendin mij vertelde. Grappig hè? Wij moeders doen alles voor onze kinderen en dan vinden ze pappa leuker dan mamma. Alsof de natuur dat zo bepaald heeft. Je weet altijd zeker wie de moeder is…. Maar de vader? Tja dat is lastiger te traceren. Dus heeft de natuur hiervoor een truc. Kinderen lijken altijd op hun vader en het kind richt zijn liefdesbetuigingen vooral aan pappa. Op die manier is hij er zeker van dat zijn pappa voor hem zorgt.
Ik keek haar aan en zei: zo had ik het nooit bekeken. Dank je wel.
Ook in mijn praktijk zie ik ouders die zich hetzelfde voelen als ik destijds
In mijn praktijk merk ik vaak schaamte bij ouders wanneer hun ‘regenboogkind’ niet die gevoelens opwekken die ze vooraf hadden bedacht. En ik merk niet alleen schaamte maar ook heel veel verdriet.
Horen dat het hebben van deze gevoelens niet abnormaal zijn, helpt
Ik zie vaak de opluchting bij ouders wanneer ze horen dat het niet abnormaal is wat ze ervaren. Het is dezelfde opluchting die ik ervaarde toen de consultatiebureau verpleegkundige mij de erkenning gaf dat het niet goed met mij ging.
Bereid ouders voor op deze mogelijke gevoelens
Ik bespreek altijd met ouders de gevoelens die kunnen ontstaan na de geboorte van hun ‘regenboog’baby. En bespreek wat ze kunnen doen als ze deze gevoelens ervaren. Het hoeft niet altijd te leiden tot een depressie. Soms is het gevoel veel kleiner. Is de vreugde om de geboorte van hun kindje minder groot dan ze vooraf hadden bedacht. Komen er schuldgevoelens vrij. Zijn ze toch bang om zich te hechten enz. Door dit vooraf al bespreekbaar te maken, worden de gevoelens makkelijker bespreekbaar gemaakt. Maar dat niet alleen. Het helpt de ouders ook om te gaan met deze gevoelens. Ze weten wat ze kunnen doen.
Aan alle zorgprofessionals zou ik willen vragen om alert te zijn op sombere gevoelens na een bevalling. En zeker bij ouders die eerder hun baby zijn verloren. Voor hen is het erkennen van hun sombere gevoelens wellicht nog moeilijker dan voor andere ouders omdat deze ouders menen gelukkig en blij te moeten zijn.
Blijf niet rondlopen met je gevoelens
En aan alle ouders zou ik willen zeggen: blijf er niet mee rondlopen. Je bent niet de enige. Zoek hulp. Jij en je kind verdienen het.
